تبعیض آشکار کارفرمایان ترکیه علیه مادران شاغل

شهرزادنیوز:اتاق بازرگانی ترکیه با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که در نظر است دوران مرخصی بارداری برای زنان شاغل را افزایش دهد، اما فعالان حقوق زنان می‌گویند، این تصمیم موجب خواهد شد کارفرمایان از استخدام زنان اجتناب کنند و نباید چنین کارفرمایانی از مجازات مصون بمانند.

سه‌شنبه هفته پیش، 17 سپتامبر، "نورتین ازدبیر" در باره برنامه دولت برای افزایش دوران مرخصی بارداری از 4 ماه به 6 ماه، چنین اظهار نظر کرد: "ما در حال اتخاذ اقداماتی هستیم که استخدام زنان را از این هم که هست سخت‌تر کند. نباید انتظار داشت که اقتصاد [نسبت به تغییرات برنامه‌ریزی شده] بی‌تفاوت بماند. یکی از کارفرمایان اخیرا گفت به شرکت‌اش دستور داده است زنان را استخدام نکند. [...] او تنها مورد نیست. این در مورد همه ما صادق است. [...] این طرح نرخ اشتغال زنان را در ترکیه از این هم که هست پایین‌تر خواهد آورد."

اظهار نظر ازدبیر در یکی از روزنامه‌های ترکیه منتشر شد، و هم‌چنین یادآوری شد که "اردال باچیوان"، رئیس اتاق صنایع استانبول، هم همین نظر را دارد. علاوه بر افزایش دوران مرخصی بارداری، دولت در نظر دارد ساعات کار مادران را نیز کاهش دهد.

درصد اشتغال زنان طبق اطلاعات اداره آمار ترکیه، در ماه ژوئن 9 / 31 درصد بود که این آمار برای مردان 5 / 72 درصد است. در ماه ژوئن نرخ بیکاری زنان 8 / 10 درصد و بیکاری مردان 8 / 7 درصد بود. این آمار هم‌چنین نشان می‌دهد که میزان بیکاری زنان دارای تحصیلات بالاتر بیشتر است، در حالی که عکس این امر در مورد مردان صادق می باشد. گروه‌های زنان نظر ازدبیر را تهدید و تبعیض علیه تلاش برای بهبود شرایط مادران شاغل می‌دانند.

به گفته "چیدم آیدین"، رئیس "انجمن آموزش و حمایت از کاندیداتوری زنان"، واکنش صنایع، هرچند خشم‌آور، اما تعجب‌آور نیست. "ما از ناخشنودی دنیای تجارت در رابطه با کارکنان زن آگاهیم. هیچ کس این‌جا مقصر نیست. البته برخی اقدامات، نظیر مهدکودک‌ها، باید برای همه و نه فقط برای زنان موجود باشد."

وی گفت، برای دنیای تجارت، فقط سودآوری زنان اهمیت دارد و یادآور شد که اگر به مردان نیز مرخصی با حقوق برای نگهداری از کودک داده شود و برای ایجاد مهدکودک در محل کار، حداقلی برای تعداد والدین در نظر گرفته شود، می‌تواند مردان و زنان را در جایگاه برابر قرار دهد و به تبعیض خاتمه بخشد. آیدین گفت: "این مسئله استمرار نسل است. نرخ زاد و ولد مسئله‌ی کل جامعه است و نه فقط زنان."

وی خاطرنشان ساخت که این وظیفه دولت است که به شکایات شاغلین گوش کند و به مسائل‌شان توجه کند، و گفت که دولت هنگام تهیه پیش‌نویس لایحه مرخصی بارداری نه از کارفرمایان نظرخواهی کرده است و نه از گروه‌های زنان.

آیدین هم‌چنین گفت که احتمال نمی‌رود علیه نظرات ازدبیر که تبعیض‌آمیز است، بتوان اقدامی انجام داد. "تنها وسیله‌ای که ما در اختیار داریم، بیانیه‌های مطبوعاتی، محکومیت و شفافیت بیش‌تر است. او علیه زنان تبعیض روا می‌دارد. این موضوع کاملان روشن است."

مقاومت پدرسالاری

"آیدنیز توسکان"، از "کمیته حقوق زنان انجمن بار استانبول"، می‌گوید: "این مقاومت پدرسالارانه در دنیای تجارت است."

توسکان گفت: "وجود قوانینی برای تسهیل شرایط شغلی زنان مطابق با پیمان‌نامه‌های بین‌المللی که ترکیه یکی از امضاکنندگان آن می‌باشد، ضروری است. بدون این قوانین زنان محبور می‌شوند کودکان‌شان را به دیگران بسپارند، کارشان را رها کنند یا مرخصی بدون حقوق بگیرند. تمام کارفرمایان در برابر قوانینی که خواهان ایجاد مهدکودک هستند، مقاومت می‌کنند، می‌کوشند زنان کم‌تری استخدام کنند تا مجبور نشوند مهدکودک ایجاد کنند"، و افزود برای جبران نابرابری کنونی، لازم است سهمیه‌بندی شود و با رفتارهایی که اکنون علیه زنان هستند، مقابله گردد.

توسکان در باره اظهار نظر ازدبیر گفت: "بسیار تأسف‌آور است." او هم‌چنین به گفته‌ای از سوی "مدیریت امور مذهبی"، "محمد گومز"، اشاره کرد که به نظر وی خشونت علیه زنان را امری جزئی و معمولی می‌گرداند. در ماه آگوست گومز وقتی خطاب به سازمان ملل در باره سوریه گفت "موضوع خشونت علیه زنان را کنار بگذارید و اول مانع قتل آدم‌ها شوید"، جنجالی را برانگیخت.

هماهنگ‌کننده "اتحادیه سازمان‌های زنان استانبول" و رئیس "انجمن زنان دانشگاهی ترکیه"، "نازان موراغلو"، گفت حتا صحبت در باره افزایش امکان مرخصی کودک‌داری – که در قانون کار کنونی 16 ماه است – می‌تواند به مانعی در برابر استخدام زنان تبدیل شود.

"آن چه لازم است دولت انجام دهد، نشان دادن عزم و حمایت از فراساختار مورد نیاز برای تصویب این قانون و حمایت از گشایش مهدکودک‌ها و مراکز مشابه است. زیرا اگر چنین قوانینی بدون این فراساختارها به تصویب برسند، در واقع زنان را قربانی کرده و تبعیض علیه آنان را افزایش می‌دهند. درصد مشارکت زنان در بازار کار در سال 1990 در حدود 1 / 34 درصد بود و از آن زمان تا کنون مرتب افت داشته است. وقتی دولت طرفدار دولت سه بچه برای هر خانواده است، چگونه ممکن است استخدام زنان بهبود یابد."

"رجب اردوغان"، نخست وزیر ترکیه، در موارد متعددی گفته است که هر زوج باید حداقل سه بچه داشته باشد، گرچه روشن نیست آیا واقعا این امر به تعداد بچه‌های خانواده‌ها افزوده است یا نه.

موراغلو گفت: "استخدام زنان هم‌چنان در ترکیه مشکل بزرگی است و فقط تصویب قوانین مشکل را حل نخواهد کرد." او گفت که توانمندسازی زنان پیش شرط وجود ترکیه‌ای نیرومند است و افزود که سطح کم تحصیلات و عدم وجود امکانات شغلی برای زنان هم در افزایش خشونت علیه زنان مؤثر بوده است؛ مشکل پایدار دیگری که ترکیه باید حل کند.

به گفته موراوغلو: "تا زمانی که زنان، فرد تلقی نشوند، تا زمانی که با آن چنین رفتار شود که نیازمند حمایت‌اند، نمی‌توان از برابری جنسیتی یا دمکراسی صحبت کرد."

زنان تحصیل‌کرده بیکار

آمار ترکیه در ماه ژوئن به روشنی نشان می‌دهند که با وجودی که زنان تحصیل‌کرده و واجد شرایط لازم برای یافتن شغل با مشکل مواجه اند، این امر در مورد مردان برعکس است. بیکاری در میان زنان تحصیل‌کرده بالاتر است؛ در حالی که در مورد مردان، افراد دارای تحصیلات پایین در یافتن شغل با مشکل روبرویند.

در ماه ژوئن، نرخ بیکاری در میان زنان بیسواد در حدود 2 درصد و برای زنان زیر دیپلم در حدود 2 / 8 درصد بود. برای دیپلمه‌ها نرخ بیکاری 8 / 19 درصد بود – با یک افزایش 5 / 2 درصدی به نسبت ماه ژوئن سال گذشته. برای زنان دارای مهارت فنی این رقم در حدود 2 / 19 درصد و برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی 1 / 14 درصد بود.

نرخ بیکاری مردان زیر دیپلم 8 درصد و دیپلمه 7 / 8 درصد بود. نرخ بیکاری مردان تحصیل‌کرده در مدارس فنی در حدود 5 / 7 درصد و برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی 5 / 6 درصد بود.

برگرفته از سایت "تودی زمان"